Dit is de trailer/presentatie van de 360° VR-film en installatie “QUESTIONING QATS – Ceci n’est pas un chat” door Maria Korporal.

“Ceci n’est pas un chat” (Dit is geen kat) – met deze eigentijdse parodie op de bekende uitspraak van surrealistisch schilder René Magritte, verkent Maria Korporal de identiteit van AI-chatbots en speelt met de veranderende betekenissen van het woord “chat” in het Frans en Engels. Is een chat een kat?

Op een houten laptop met krijtborden vindt door middel van krijtanimatie een onderhoudende dialoog plaats, waarin de kunstenares afwisselend vragen stelt in het Frans en Engels om een chatbot uit te lokken, een verklaring over zijn identiteit te geven. De conclusie: “Een onwerkelijke kat in een virtuele chat” is betekenisvol voor de scène van de virtual reality film – een surreëel 360° landschap met ondefinieerbare objecten en structuren, en opvallend grote katten, allemaal in een hoekige low-poly stijl. De kunstenares genereerde dit landschap met kunstmatige intelligentie en intervenieerde vervolgens met menselijke elementen, variërend van analoog tot digitaal.

Naast de eerder genoemde geanimeerde houten laptop is er een roterende sferische kop van een retro-elektrische typemachine, die letters over de grond verspreidt en af en toe concepten vormt. Talloze geanimeerde pasteltekeningen met tekens en symbolen zijn als bewegende graffiti over de structuren in het landschap verspreid. Een roterende bol – of is het een zwart gat? – onthult een wervelwind van tekens en teksten, die soms een kortsluiting ondergaan.

Een belangrijk element wordt gevormd door de dialogen tussen de chat-katten, die als lopende tekst op enkele muren verschijnen. De kunstenares opende ChatGPT in twee verschillende browservensters en kopieerde de vragen en antwoorden van de ene chatbot naar de andere en vice versa. Op deze manier praten twee chatbots met elkaar. Het resultaat is verbluffend: dialogen over favoriete boeken, interesses en wensen komen naar voren zonder menselijke tussenkomst. Dit doet ons afvragen: hebben chatbots echt een zelfstandige identiteit?

De virtual reality film “Questioning Qats – Ceci n’est pas un chat” kan worden gezien met elke VR-headset of op een computerscherm met een muis.

De film kan onafhankelijk worden gepresenteerd of als onderdeel van een installatie, waarbij de houten laptop in materiële vorm is inbegrepen. Een code op de laptop kan worden gescand om toegang te krijgen tot een 3D-geanimeerde chat-kat in augmented reality.

De soundtrack van het werk is gecomponeerd met de elektromagnetische emissies van routers, switches en ventilatoren in een serverruimte, gevonden in het public domain, onderbroken door kattengeluiden die door de kunstenares zijn gegenereerd op een kleine miauwende synthesizer.

“Questioning Qats – Ceci n’est pas un chat” is onderdeel van het project Qorporal Quests: een reeks multimedia-installaties waarin Maria Korporal de wereldwijde digitale ontwikkeling in tijden van oorlog en klimaatverandering ter discussie stelt. Oplossingen worden gegeven door een samenspel van analoge en digitale technologie.